آیت الله حائری شیرازی
خانه / پیام ها / پیام به همایش منابع طبیعی با محوریت توسعه انجیر استهبان

پیام به همایش منابع طبیعی با محوریت توسعه انجیر استهبان

بسـم الله الـرحـمن الـرحـیم
والحمد لله رب العالمین وصلی ا… علی محمد و اهل بیته و علیهم السلام

از اینکه خواستم و نتوانستم در محضرتان باشم عذر خواه ، و از اینکه توفیق به نوعی دیگر رفیق شد مفتخرم ، و از آنجا که این مجلس بعد از بیانات مقام معظم رهبری در مورد اصل چهل و چهار است شاکرم .
عزیزان ؛ فرض کنیم چون شهید ثانی در فقاهت جزء دقیق ترین فقهاء است و نظر ایشان به مالکیت حکومت اسلامی بر اراضی منابع طبیعی و اراضی ملی است ، بر این مبنا جنگل ها و سایر اراضی ملک طلق دولت اسلامی است .
حال دولت اسلامی برای حفظ درختان از سوختن ، بریده شدن و تصرف و تملک چقدر نیرو باید بکار گیرد ؟
جنگل های انجیر استهبان محفوظ مانده و جنگل های دیگر در حال نابودی است . از آن زمان که در کشور نود میلیون هکتار جنگل بوده تا کنون زمان زیادی نمی گذرد .
گاهی درختان به وسیله کسانی که  ذاتاً خبیث و شر نبوده اند ولی به دلیل بی کاری و تهی دستی تبدیل به اشرار شده اند که در آنجائیکه حضور نظامی حکومت نیست آتش میزنند و خشخاش میکارند و احیاناً دستگیر و به وسیله ای بوته ها امحاء میشود ولی این شرور اگر متشکل شود برای شرارت خود میجنگد .
بحث این است که اگر قسمت های باقیمانده را درختان مثمر مثل بادام و انگور و زیتون و انجیر یا هر درخت سودزائی به وسیله همین اشرار ساخته شود و درختان باقی مانده به همین ها که هنوز نان فروش تریاک نخورده اند سپرده شود  کدام شرور جرئت میکند قطع نظر از چند هکتار و یا یک هکتار و یا یک درخت را از بین ببرد ؟ عیناً مثل انجیر استهبان ، یک شاخه هم قطع نخواهد شد چون به بومی سپرده شده .
محیط زیست به گله گوسفندی که از حاشیه مناطق چریده اند میش ها ی باردار را نگهبانان چنان زده بودند که بچه های سقط شده آن را در منطقه زرقان به ما نشان دادند .
این چوپان وقتی به جرم چریده شدن گوشه ای از مرتع چهل هزار هکتار پارک یکی دو هزار وحوش چنین جریمه شود و به همه همسایگان آن محیط آثار برخورد را نشان دهد محیط زیست بعد از چنین جنگی چه انتظار دارد ؟ آیا نتیجه روابط نظامی و برخورد زورآزمائی محیط با همسایگان چیزی جز رسمی شدن فروش گوشت شکار در نواحی اطراف محیط زیست خواهد بود ؟
اگر محیط زیست به جای آنکه به یونسکو و مقررات بین المللی پارک و قدرت نظامی و انتظامی خود و حکومت بیاندیشد به روابط حسنه با همسایگان و به کارگیری جوانان اطراف در بهره بردای از زمین و حراست از وحوش به طوری که همسایه در حواشی انگور دیم بکارد و متقابلاً از ورود و سوء استفاده شروران جلوگیری نماید این همسایگان حاضر میشدند به نوبت پاس دهند و یک نوزاد هم سرقت نشود .
مشکل منابع طبیعی و محیط زیست یک چیز است ، استفاده از قوانین جزائی و نیروهای نظامی و انتظامی برای دفع مازاد بر پنج درصد .
توضیح ۹۵ درصد و پنج درصد این است که در هر جامعه ای با همه برنامه های فرهنگی ، چند درصدی هستند که جز با زور و برخورد نمیتوان مسئله آنها را حل کرد . عرف قرآن هم میگوید فاسق مطیع زور است « و استخف قومه فاطاعوه انهم کانوا قوماً فاسقین » معلوم میشود قوم فرعون عموماً فاسق بودند که در مقابل زور و استخفاف و تحقیر و تهدید به اطاعت درآمدند .
غیر فاسق را با تحقیر و استخفاف عقب نشاندن میسر نیست غیر فاسق با استخفاف مطیع شدنی نیست ، تحقیر را جواب میدهد ولو هزینه سنگین بپردازد در مقابل توهین باج نمیدهد توهین میکند آنکه در مقابل اهانت دست و پا میبوسد فاسق است .
بزرگتر کامیون داران و رئیس انجمن اسلامی آنان در دوره جنگ پیش من آمد و از برادران سپاه گله کرد . چرا این پسران ما این کارها می کنند گفتم کدام پسران شما ؟ گفت : سپاهیان . گفتم چه کرده اند ؟ گفت : بعضی از کامیون داران و کمپرسی دارها را با اسلحه مجبور به جبهه رفتن کرده اند به من بگویند تا شب و نصف شب هم که شده به خانه آنها میروم با زبان پدر و فرزندی وضع جبهه و حفظ ناموس را به آنها میگویم میآیند . و ادامه داد : یک پهلوان یک بزغاله را بغل میکند یک میدان می برد ، بزغاله خسته شده پهلوان هم خسته شده ، بزغاله را زمین میگذارد و کار تعطیل میشود .
یک بچه دوازده ساله یک گله دو هزارتائی گوسفند را از شهری به شهری می برد نه بچه خسته شده و نه گوسفندان خسته شده اند و کار ادامه پیدا میکند .
چه فرهنگ غنی و چه مردم فرهنگی عمیقی داریم . به سفیر لهستان و فرمانده نیروهای اماکن متبرکه عراق که به لهستانیها سپرده شده بود و از طریق استانداری ، وزارت کشور ، وزارت اطلاعات و وزارت خارجه معرفی شده بودند به مترجم گفتند : نیازی به شما نداریم . انگلیسی صحبت میشد ، وقتی این قضیه و مثال آن آقا را گفتم تا آخر جلسه محور صحبت همان مثال بود و گفتم صدام عراق را بغل کرد خسته شد ، آمریکا هم بغل کرده خسته میشود ما پشت سر مردم عراق حرکت می کنیم . ما بهیچ وجه در عراق دخالت نمی کنیم .
امام مردم ما را بغل نکرد نه او خسته شد و نه مردم . شوروی مردم را بغل کرد خسته شد زمین گذاشت ، اسرائیل و آمریکا خاورمیانه را میخواهند بغل کنند خسته میشوند ، ما لبنان را بغل نکردیم حزب ا… روی پای خود ایستاده است . آمریکا و اسرائیل سالیان دراز است یکدیگر را بغل کرده اند . لابی صهیونیستی آمریکایی ، ایالات متحده را بغل کرده و رژیم آمریکا دولت اسرائیل را بغل گرفته است ، هم مردم آمریکا خسته میشوند و هم اسرائیل .
بیانات صریح مقام معظم رهبری تصدی گری دولت به صورت شرکت های دولتی را رد کردند و واگذاری به مردم را تصریح نمودند . تولید ثروت را ممدوح دانستند .
حال در چنین شرائطی منابع طبیعی را بغل کردن  جز خستگی بی نتیجه چه حاصلی دارد ؟ بین کاری که پهلوان کرده و کاری که بچه دوازده ساله میکند یکی را باید انتخاب کرد . آمریکا و اروپا کشورهای اسلامی را با دست نشاندگان خود بغل کرده اند خسته خواهند شد . دیروز شوروی و فردا آمریکا این نحوه مدیریت خسته کننده را نمیتوان با ایجاد جنگ داخلی بین تشیع و تسنّن هم ادامه داد . هزار سال با هم زیسته اند حالا نمیشود با قدرت نظامی یکی دیگری را از میان بردارد . عامل ها منفور میشوند و داعیان وحدت رو سفید خواهند شد .
چه محیط زیست و چه منابع طبیعی بغل کردن را تجربه کرده اند از کار آن پهلوان خسته شده اند باید از آن بچه دوازده ساله یاد بگیرند . امروزه آب خیز داری برای ما از نان شب واجب تر است هر تپه و ماهور و هر دامنه کوهسار و هر حاشیه رودخانه که امکان ایجاد فضای سبز یا غرس اشجار بصورت دیم یا آبی داشته باشد با شرط حفظ کاربری مشجر یا به استثناء یک درصد برای اسقرار و نود و نه درصد برای برداشت محصول .
هر چه زمین دورتر از شهر باشد به مقدار وسیع تر واگذار شود و گرنه اینکه سیصد هکتار بعنوان پروانه چرا واگذار شود و بعد در قانون پروانه چرا در حکم مالکیت زمین باشد و بدون رضایت اقدامی میسر نباشد سپس همین صاحب پروانه چرا به باغ شهر تبدیل میکند اجازه یک ویلا در هزار متر و به چه قیمتی هر قطعه فروخته میشود این کار همان شرکت دولتی است که در ظاهر بعنوان حفظ منافع دولت و در حقیقت به معنی حفظ سلطه بر امکانات بوده است .
سالهای اول پیروزی انقلاب فاصله اظهارات روحانیون و مدرسین و کارشناسان مدرک گرای کم تجربه در مسئله احیاء ، صد و هشتاد درجه بود حوزوی ها گندم و جو کاشتن در کل اراضی را احیاء میدانستند حتی آنطور که در خاطرم مانده کشت و زرع را مجاز و غرس اشجار را ممنوع میدانستند به دو دلیل یکی آنکه درخت ماندگار است و تشبث به مالکیت میآورد دیگر اینکه محصول گندم و جو استراتژیک است و محصول درخت چنین نیست . روحانیون حتی کشت و زرع در سطح شیب دار را احیاء میدانستند .
در مقابل کارشناسان به دلیل حفظ اکوسیستم نهال کاری دیم را در دامنه ها تخریب منابع طبیعی میدانستند چون پوشش گیاهی را از میان می برد و فرسایش خاک ایجاد میکند از این جهت تمام دیم زارهای انگور و غیره را تخریب منابع طبیعی میدانستند و برای تعقیب آنان پرونده در دادگستری تشکیل میدادند .
یکی افراط در قبول هر تصرفی و یکی افراط در منع از تصرف . حال بعد از بیست و هشت سال موقع آن رسیده که بپذیریم درختکاری تخریب نیست بخصوص اگر تراس بندی کرده باشیم . آقای حجتی وزیر سابق جهاد کشاورزی در پاسخ آقای خاتمی رئیس جمهور سابق برای رفع خطر سیل شیراز نوشته بودند بایستی هفتاد هزار هکتار اراضی حاشیه رودخانه خشک و نهر اعظم آب خیزداری شود و ظاهراً پانزده میلیارد تومان اعتبار لازم است چون اعتبار تأمین نشد طرح بلا اجرا ماند . چرا ؟ چون واگذاری زمین به مردم « ذنب لایغفر » بود حال که دولت پول ندارد قرار نیست که زمین از مالکیت دولت خارج شود بگذار زمین در مالکیت دولت بماند آب خیز داری انجام نشود ، فرسایش خاک بهر صورت قابل قبول است ، سیل با همه خسارتهای آن قابل قبول است ، خشک شدن چاهها و هجرت روستائیان به شهر ها قابل قبول است اما خارج شدن زمین از مالکیت دولت به مالکیت مردم قابل قبول نیست!‌
حال اگر لازم شد واگذار کنیم میفروشیم و در قالب طرح طوبی واگذار می کنیم که کسی  نتواند هم تهسیلات را با بهره دو رقمی و هم قیمت اجاره و هم قیمت اصل زمین را بپردازد مگر طرح طوبی چه توفیقی یافته است ؟
وقتی میگوئیم همه آب ها مالکش دولت است همه اراضی و همه چاهها در حقیقت همه چیز را بغل کرده ایم خسته خواهیم شد .
آنچه را بغل کرده ایم زمین بگذاریم اما نه یک دفعه تا هرج و مرج شود بلکه در قالب یک برنامه زمان بندی شده . درختکاری را در فاصله ای خاص از شهرها که زمینه تبدیل به شهرک ندارد به نسبت توان احیاء و بهره برداری از ثمر درخت ترویج بشود زیرا اگر ثمر محصول جاذبه نداشته باشد طرف برای قصد دیگری وارد عمل میشود باید مواظب بود درخت ها شناسنامه دار باشد و مالکیت تابع کاربری  بطوری که با تغییر کاربری حق اولیه سلب شود و درصد حق سکنی به گونه ای تعریف شود که حداقل نود و شش درصد مشجر بماند .
در رابطه با آب خیزداری ، هر صاحب چاهی مکلف باشد سهم آب خیز خود را مشجر کند وگرنه کمک هزینه آن را برای متولی آب خیزداری بپردازد طبیعی است اگر درختها مثمر باشد صاحب چاه برای خود امتیاز بزرگی میداند که زمین مشجر بماند و مسکونی نشود و گرنه چاه او خشک میشود چه کسی بهتر از صاحب چاه از حفظ آب خیز حمایت مینماید بگذارید هزینه را بپردازد و از مزایای آن بهرمند شود .
رودخانه ها هم که مردم از آن متمتع میشوند آب خیز روخانه را حفظ کنند هزینه را بپردازند و از مزایای آن بهره مند شوند. در امور به جای تصمیم گیری کارشناسان مدرکی که کمتر در روستا و مزارع بوده به کشاورزان فاقد مدرک ولی صاحب تجربه روی آورید طبیعی است بیسوادی که مو شکافانه اشکالات کار را می فهمد غیر از کسی است که هیچگاه رکورد دار تولید در جائی نبوده است . بهترین مولد ها بهترین مشاوران شما هستند هر کس در واحد سطح بیشترین و بهترین محصول را آورده حق مقاله دادن و طرح ارائه کردن داشته باشد همین اندازه کافی است به امید دیدار . خدواند همه شما را جاده صاف کنندگان ظهور آن منجی ارواحنا لتراب مقدمه الفداء قرار دهد .

والسلام
محی الدین حائری