پیام به همایش سعدی شناسی

بسم الله الرحمن الرحیم

 والحمد لله رب العالمین

درود پاک خدائی بر وسیعترین و سرشارترین و طولانی ترین رود رحمت الهی که از مبدء رحمن تا مقصد رحیم  برای همیشه در جریان است .

و درود بر اوصیاء او که میان آن رود تا عقول انسانها جریان عشق و ولایت مرتبط داشته اند .

 و درود بر بندگان صالح خداوند که نهر تقوی را از سرچشمه فطرت خویش جاری نگهداشته اند تا از این نهر تقوی به ولایت و از آنجا به رود رحمت و بالاخره به اقیانوس بی پایان رحمت رحیمیه که مقصد نهائی است رهسپار گردند .

و درود بر امثال سعدی که برای پاک نگهداشتن جریان فطرت و اصلاح آبراه رحمت که از عمق وجود انسان نشئت میگیرد و تا رودخانه شریعت هر انسان منصفی را رهنما میگردند .

سعدی انسانی است که قرآن و حدیث را که تئوری تعریف انسانیت و هدایت انسان و کتاب انسان سازی اند در معرکه عمل و اصطکاک به انسانها از هر گونه و هر قماش از حاکم گرفته تا رعیت و از اغنیاء تا فقراء از ستمکاران تا ستمدیدگان از زندانبانان از حلب و شام تا غزنین و بلخ و بامیان از هندوستان تا عربستان و از مصر تا کیش . با هر کس به زبان او سخن گفته و نکته ها را از همه گرفته و بهر کس نکته لازم را رسانده است .

وقتی بر تربت یحیی در جامع دمشق معتکف به سلطان ستمکار عرب که از سعدی و یارانش توقع دعا و برکت دارد که دشمنی صعب در پیش دارد چنین می گوید :

بر رعیت ضعیف رحمت کن         تا از دشمن قوی زحمت نبینی

وقتی تاجری از جزیره کیش او را به حجره خویش میخواند و از سفر تجاری اش به مصر و شام و ترکستان و افغانستان و غیره که در آرزو دارد سخن میگوید او را از غرق شدن در تعلقات و خفه شدن در تمنیات باز میدارد که دنیا محل تجربه است تا بدانی و تجارتی با متاع آن بنمائی و در این قعر دریای دنیا غواصی هستی تا از آن مروارید معرفت ازصدف تجربه به بیرون آری نه آنکه در قعر دریا صدف شماری کنی تا ترا تهیدست و بی معرفت بالا کشند و تو هنوز مشغول شمارش آرزوهائی .

آن شنیدستی که در اقصای غور     بـالا سالاری بیفتاد از ستور

گـفت چـشم  تنگ دنیا خواه را    یا قناعت پر کند یا خاک گور

اما چکنیم که سعدی مهجور در کتاب خویش نماند و از محفل شب شعر سعدی تا گردهمائی سعدی شناسی که دل خوش کردن بر اداء وظیفه است خلاص شویم و مثل گذشتگان که :

هفت کشور نمی کنند امروز    بی مقالات سعدی انجمنی

چه کنیم که مثل پدران و مادران سعدی را در محاورات روزمره داشته باشیم . با سعدی بودن را ارزش کنیم . پاسخ این است که هر کس درطول سال در مقالات و محاورات بیشتر از زبان سعدی استفاده کرده او را با هدیه ارج نهیم ودر سربرگ و پاورقی ها از سعدی نکته آریم .

تلفن ها که با نواری از آیات و یا روایات منتظر تلفن را سرگرم میکنند و آیه نخواسته را سبک می کنند شعر دلنشین سعدی را با آهنگی بی پیرایه و پر معنی در اختیارشان قرار دهیم .

چه عیب دارد روی اسکناس و سکه نکته ای از سعدی باشد وقتی بر سر در سازمان ملل که زبان رسمی در آنجا انگلیسی است این شعر پارسی به چشم می خورد ، چرا روی اسکناس و تابلو مغازه ها نکته هائی از سعدی نباشد ؟

والسلام

محی الدین حائری

۱۷/۲/۸۴